Αθήνα, 19/11/2023
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ & ΕΛΕΓΧΩΝ – Ν.Π.Δ.Δ
Αρ. Πρωτ. 1999 ΕΞ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)
ΘΕΜΑ : Λογιστικός χειρισμός διάσπασης στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις
Η εταιρία Α (μητρική) συμμετέχει στην εταιρία Β (θυγατρική) με ποσοστό 99%. Η εταιρία Β εντός του 2022 διασπάστηκε με την εισφορά κλάδου της σε νέα ΑΕ, την εταιρία Γ στην οποία η Α συμμετείχε επίσης με 99% (οι μέτοχοι της Β έλαβαν μετοχές της Γ κατά την αναλογία της συμμετοχής τους στην Β). Εντός του 2022, η Α μεταβιβάζει το ποσοστό της στην Γ σε τρίτο εκτός ομίλου έστω αντί τιμήματος 1.000.000,00€ ευρώ. Η καθαρή θέση του κλάδου που διεγράφη από τις οικονομικές καταστάσεις της Β κατά την διάσπαση με μείωση μετοχικού κεφαλαίου ανήλθε έστω στο ποσό των 200.000,00€.
Ερωτήματα:
- Πώς θα παρουσιαστεί στον ενοποιημένο ισολογισμό, την ενοποιημένη κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης και την ενοποιημένη κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων η ανωτέρω συναλλαγή;
- Θα επηρεαστούν οι διαφορές ενοποίησης κατά τον αρχικό συμψηφισμό
Απάντηση:
Η διάσπαση της Β με σύσταση της Γ, δεν έχει καμία επίπτωση στα περιουσιακά στοιχεία, τις υποχρεώσεις και την καθαρή θέση του Ομίλου.
Έλεγχος μια μητρικής σε θυγατρική, σύμφωνα με τα Ε.Λ.Π. υφίσταται όταν «…άμεση ή έμμεση συμμετοχή στο κεφάλαιο της άλλης (θυγατρικής) οντότητας, η οποία είτε από μόνη της (συμμετοχική ιδιότητα) είτε σε συνδυασμό με άλλες προϋποθέσεις, παρέχει στη μητρική τη δυνατότητα ελέγχου επί της άλλης οντότητας (θυγατρικής)». Ως συνέπεια της πώλησης της άμεσης συμμετοχής της Α στη Γ σε τρίτο, η Α παύει να την ελέγχει.
Στα Ε.Λ.Π. δεν υπάρχει καθοδήγηση σχετικά με τον λογιστικό χειρισμό της απώλειας ελέγχου. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της παραγράφου 7 του άρθρου 17 του ν.4308/14, για την περίπτωση αυτή δύναται να αναζητηθεί ερμηνευτική καθοδήγηση από τα Δ.Π.Χ.Α. Στην παράγραφο 25 του Δ.Π.Χ.Α. 10, προβλέπεται ότι: «..Εάν μια μητρική εταιρεία απωλέσει τον έλεγχο θυγατρικής, τότε αυτή:
α) παύει να αναγνωρίζει τα στοιχεία ενεργητικού και παθητικού της πρώην θυγατρικής στην ενοποιημένη κατάσταση της οικονομικής θέσης.
β) αναγνωρίζει τυχόν επενδύσεις που διακρατούνται στην πρώην θυγατρική στην εύλογη αξία τους κατά τον χρόνο απώλειας του ελέγχου και στη συνέχεια τις λογιστικοποιεί μαζί με οποιαδήποτε ποσά που οφείλονται από ή προς την πρώην θυγατρική σύμφωνα με τα σχετικά ΔΠΧΑ. Η εύλογη αξία αυτή θα θεωρείται ως η εύλογη αξία κατά την αρχική αναγνώριση ενός χρηματοοικονομικού στοιχείου ενεργητικού, σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 9 ή, κατά περίπτωση, το κόστος κατά την αρχική αναγνώριση μιας επένδυσης σε μια συγγενή επιχείρηση ή κοινοπραξία.
γ) αναγνωρίζει το κέρδος ή τη ζημία που συνδέεται με την απώλεια του ελέγχου που αναλογεί στην πρώην ελέγχουσα συμμετοχή.»
Συνεπώς, δεδομένου ότι πωλήθηκε το σύνολο της συμμετοχής, το αποτέλεσμα της πώλησης στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις, θα προσδιοριστεί ως εξής:
| Τίμημα πώλησης | ΧΧΧΧ |
| Μείον | |
| Λογιστική αξία καθαρών περιουσιακών στοιχείων κατά την ημερομηνία της πώλησης | (ΧΧΧ) |
| Πλέον | |
| Λογιστική αξία δικαιωμάτων που δεν ασκούν έλεγχο (δικαιώματα μειοψηφίας) | ΧΧΧ |
| ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΠΩΛΗΣΗΣ |
Το αποτέλεσμα από την πώληση της οντότητας θα επηρεαστεί από την υπεραξία που αναγνωρίστηκε στην αρχική απόκτηση της Β και αντιστοιχεί στον κλάδο που εισφέρθηκε στη Γ.
Σύμφωνα με τα ανωτέρω, στον ενοποιημένο ισολογισμό θα αφαιρεθούν τα περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις της πωλούμενης οντότητας, ενώ στην ενοποιημένη κατάσταση αποτελεσμάτων θα εμφανιστεί το ως άνω αποτέλεσμα της πώλησης και τα αποτελέσματα της πωλούμενης οντότητας μέχρι την στιγμή που θα απολεσθεί ο έλεγχος.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ
Αλέξανδρος Σικαλίδης
ΤΑ ΜΕΛΗ
Χαράλαμπος Συρούνης
Διονύσιος Παπαγεωργακόπουλος
Κωνσταντίνος Χαλέβας
Γεώργιος Παπαναστασόπουλος