Αθήνα, 31.08.2016
Αριθμ. Πρωτ.: 1721 ΕΞ
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ & ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)
ΣΛΟΤ 1721/2016
ΘΕΜΑ: «Προσδιορισμός αξίας μετοχών εταιριών μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο σε περίπτωση μεταβίβασης αυτών αιτία θανάτου, δωρεάς, ή γονικής παροχής»
ΕΡΩΤΗΜΑ
Με αφορμή ερώτημα που τέθηκε στην Υπηρεσία μας σχετικά με τα αναφερόμενα στο θέμα, θα παρακαλούσαμε για τη βοήθεια σας στα πιο κάτω:
Κατά το άρθρο 12 του Κώδικα Διατάξεων φορολογίας Κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών, ο οποίος κυρώθηκε με το ν. 2961/2001 (Φ.Ε.Κ. 266 Α’), προβλέπεται η έκδοση απόφασης του Υπουργού Οικονομικών, με την οποία, για τις ανάγκες της φορολογίας κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών, θα καθορίζεται ο τρόπος προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας: α) των μη εισηγμένων στο χρηματιστήριο μετοχών, λαμβάνοντας υπόψη αποτελέσματα από τους τελευταίους πριν από τη μεταβίβαση ισολογισμούς και την απόδοση των ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης και β) ολόκληρης επιχείρησης, μερίδων ή μεριδίων και ποσοστών συμμετοχής, λαμβάνοντας υπόψη τα καθαρά κέρδη των τελευταίων πέντε (5) ετών, την αμοιβή του επιχειρηματία, το επιτόκιο των εντόκων γραμματίων του Δημοσίου ετήσιας διάρκειας και τα έτη λειτουργίας της. Εκτός των ανωτέρω μεγεθών, ορίζεται ότι θα λαμβάνεται υπόψη και κάθε άλλο στοιχείο που επηρεάζει αυξητικά ή μειωτικά την αξία.
Σε εκτέλεση της πιο πάνω διάταξης εκδόθηκε η υπ’ αριθ. 1031583/253/ΠΟΛ.1055/2003 (Φ.Ε.Κ. 477 Β’) απόφαση του Υπουργού Οικονομίας & Οικονομικών, η οποία καθιερώνει αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού αξίας των μετοχών, μεριδίων κ.λπ.. Στην απόφαση αυτή μεταξύ άλλων ορίζεται ότι λαμβάνονται υπόψη τα καθαρά κέρδη, η καθαρή θέση, τα ίδια κεφάλαια, τα αποτελέσματα εκμετάλλευσης, τα ολικά αποτελέσματα εκμετάλλευσης, τα ιδανικά κεφάλαια, τα πάγια, τα αποθέματα, οι απαιτήσεις, ο μηχανολογικός εξοπλισμός. Επίσης ορίζεται ότι, για τον προσδιορισμό των ιδίων κεφαλαίων, λαμβάνεται υπόψη το άθροισμα των κονδυλίων που ορίζονται στην περίπτωση 6 της παραγράφου 4.2.200 του π.δ. 1123/1980 (ΕΓΛΣ).
Μετά την κατάργηση του εν λόγω προεδρικού διατάγματος και την εφαρμογή των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων (Ε.Λ.Π.) κατά τις διατάξεις του ν. 4308/2014, θα σας παρακαλούσαμε και μάλιστα, εφόσον αυτό είναι δυνατόν, όσο το δυνατόν πιο σύντομα να μας αποστείλετε:
α) πίνακα συσχέτισης των λογαριασμών των Ε.Λ.Π.(Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων) με εκείνους του Ε.Γ.Λ.Σ. (Εθνικού Γενικού Λογιστικού Σχεδίου) και
β) τους λογαριασμούς που αφορούν βάσει των Ε.Λ.Π.: στα αποτελέσματα εκμετάλλευσης, στα ολικά αποτελέσματα εκμετάλλευσης, στα ίδια κεφάλαια, στα ιδανικά κεφάλαια, στα καθαρά κέρδη, στα αποθέματα, στις απαιτήσεις, στα πάγια και στο μηχανολογικό εξοπλισμό.
Τέλος, θα μας ενδιέφερε πολύ η άμεση συνεργασία και η γνώμη σας για τους λογαριασμούς, οι οποίοι θεωρείτε ότι θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τον αντικειμενικό προσδιορισμό της αξίας των μεταβιβαζόμενων με χαριστική αιτία ή αιτία θανάτου επιχειρήσεων κ.λπ..
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
1. Ο νόμος 4308/14 παραθέτει σχέδιο λογαριασμών, προαιρετικής εφαρμογής και, εναλλακτικά, δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν το σχέδιο λογαριασμών του ΕΓΛΣ, με κατάλληλες προσαρμογές για την εφαρμογή του νόμου. Ιδιαίτερα, οι επιχειρήσεις έχουν πλήρη ελευθερία στους χρησιμοποιούμενους κωδικούς στο σχέδιο λογαριασμών που χρησιμοποιούν.
2. Το σχέδιο των λογαριασμών που χρησιμοποιεί κάθε οντότητα πρέπει να αντικατοπτρίζει την ονοματολογία, το βαθμό ανάλυσης και συγκέντρωσης των λογαριασμών, καθώς και το περιεχόμενό τους, όπως αυτό καθορίζεται από το κείμενο του νόμου σε συνδυασμό με τους ορισμούς του Παραρτήματος Α΄ και τα υποδείγματα των χρηματοοικονομικών καταστάσεων του Παραρτήματος Β’ (άρθρο 3 παράγραφος 8 του νόμου). Για παράδειγμα, ο όρος ενσώματα πάγια καθορίζεται ρητά από το Παράρτημα Α, το προτεινόμενο σχέδιο λογαριασμών και το κείμενο του νόμου. Συνεπώς, η οντότητα που κατέχει τέτοια στοιχεία, στο χρησιμοποιούμενο σχέδιο λογαριασμών της, πρέπει να έχει λογαριασμό με αυτό τον τίτλο και περιεχόμενο βάσει του Παραρτήματος Α. Τον εν λόγω λογαριασμό όμως, όπως και όλους τους άλλους που χρησιμοποιεί βάσει των προαναφερθέντων, μπορεί να τους παρακολουθεί με οποιοδήποτε σύστημα κωδικαρίθμισης και κωδικών αριθμών κρίνεται κατάλληλο από τη διοίκησή της. Σημειώνεται ότι η ανάλυση και συγκέντρωση πληροφοριών μπορεί να παρέχεται μηχανογραφικά, από το πληροφοριακό σύστημα της επιχείρησης, αντί του σχεδίου λογαριασμών.
3. Βάσει των (1) και (2) προηγούμενα, δεν είναι δυνατόν να καταρτιστεί «Πίνακας συσχέτισης των λογαριασμών των ΕΛΠ με τους λογαριασμούς του ΕΓΛΣ».
4. Οι όροι αποτελέσματα εκμετάλλευσης, ολικά αποτελέσματα εκμετάλλευσης και ιδανικά κεφάλαια, δεν προβλέπονται από το ν. 4308/2014, ούτε από τη διεθνή λογιστική πρακτική. Ιδιαίτερα τονίζουμε ότι το περιεχόμενο του όρου «αποτέλεσμα εκμετάλλευσης», πέραν άλλων εννοιολογικών προβλημάτων στον ακριβή καθορισμό του, μπορεί να αλλάζει σημαντικά κατά περιεχόμενο από κλάδο σε κλάδο. Συνεπώς, δεν μπορούμε να εκφέρουμε άποψη επί του θέματος αυτού.
5. Το ΣΛΟΤ είναι στη διάθεση των υπηρεσιών σας για την εκπόνηση από εσάς εγκυκλίου επί των θεμάτων που αναφέρονται στο ερώτημα, αλλά και οποιονδήποτε άλλων κατά την κρίση σας θεμάτων βάσει της ισχύουσας φορολογικής νομοθεσίας, με άντληση των σχετικών πληροφοριών από το λογιστικό σύστημα που καθιερώνεται με το ν. 4308/2014.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ
ΤΑ ΜΕΛΗ